Material për kuiz të diturisë - BIOLOGJI
1. Bima e prodhon ushqimin me gjeth dhe procesi quhet ‘Fotosinteza’.
2. Bima per te prodhuar ushqimin nga ajri thithë ‘Dioksidin e karbonit
3. Insektet marrin frymë me Trake .
4. Bimët marrin frymë me stome-gojëza.
5. Pjesët themelore të qelizës bimore jane :Membrana,citoplazma,bërthama,plastidet.
6. Përbërsit kryesor te ushqimit jane :sheqernat,albuminat-proteinat,vitaminat.
7. Organizmat qe marrin ushqimin e gatshem jane organizmat Heterotrof.
8. Sipas te ushqyerit shtazet I ndajme net re grupe :barngrënës,mishngrënës,gjithckangrenes
9. Bimët për frymarrje :a)Marrin oksigjen ,lirojne dioksidin e karbonit)
10. Shkenca qe I studion shtazët quhet ‘zoologji’.
11. Mbeshtjellsi qelizor quhet ‘Membrana’ , kurse organeli qendror qe dirigjon me punen e organeleve te tjera quhet ‘Bërthamë’
12. Qelizën nuk mund ta shohim me sy por me ‘mikroskop’,I pari qelizat I vërejti ‘ Robert Hooku’
13. Pesë mbretrit e botës së gjallë janë : ‘mbretria bakterieve, parashtazoreve dhe algave, këpurdhave , e bimëve dhe shtazëve ‘ .
14. Organizma shume qelizore I quajmë ato organizma ‘ Që jane të ndërtuara nga shumë qeliza ‘
15. Biologjia eshte skencë ‘Natyrore ‘ e cila ajo studion ‘ Organizmat e gjalla ‘
16. Mikroorganizmat janë organizma të vegjël që I shohim vetem me mikroskopp.
17. Shkenca që I studion bimët quhet ‘Botanika ‘
18. Nëse qelizës ia hjekim bërthamën atëherë ajo ‘ Vdes’.
19. Prodhuesit vendosen në ‘Nivelin e Parë’
20. Sa I takon të ushqyerit në natyrë organizmat e fundit janë ‘Zbërthyesit ‘
21. I quajmë organizma Autotrof pasi që vet e prodhojn ushqimin dhe d.m.th autos=vet, trofos=ushqim
22. Albuminat në vete përmbajnë : b)Materie ndërtimore
23. Ushqimi që e konsumojmë duhet te permbaje : a)Albumina me pak yndyrë dhe sheqer .
24. Mbështjellsi ajror I tokës quhet : ‘Atmosferë.
25. Gjitarët e ujit si balena,delfini,foka marrin frymë me : a)Mushkri .
26. Gjaku në veshkë b) ‘Pastrohet nga materiet helmuese ‘
27. Sheqernat organizmit u japin : b)Energji.
28. Bashkimi I dy qelizave gjinore quhet ‘Pllenim ose Fekondim ‘
29. Organizmat shtazore ushqehen : c)Me ushqim të gatshëm
30. Peshkaqeni e di se në afërsi të tijë noton shtazë e lënduar ‘Duke e ndjerë erën e gjakut (në disa km largësi ) …
31. 3 llojet e rrënjëve të trashashura janë : Boshtore,repore,tuberore.
32. Transpiracioni është ‘ Lëshimi I ujit nga bima në formë të avullit .
33. Pllenim apo fekondim quajmë ‘Bashkimi I qelizës mashkullore (spermatozoidit) me qelizën femrore-vezë
34. Llojet e indeve bimore janë : indi sipërfaqësor,themelor,mekanik,krijues etj.
35. Materiet e nevojshme per fotosintezë jane : ‘ Dioksidi karbonit, uji dhe kriprat minerale,drita diellit dhe plastidet.
36. Organi mashkullore I Lules quhet ‘Theku ‘
37. Organi femëror I lules quhet ‘ Pistili ‘
38. Në grupin e bimëve pa fara bëjnë pjesë : ‘Myshqet dhe fierët’
39. Materie organike janë ato materie që :b) kanë energji të deponuar.
40. Rrënja zhvillohet nga :c) ‘rrënjëza e embrionit ☺
41. Funksioni I biskut është c) ’të përcojnë ujin dhe mineralet deri ne gjethe’
42. Stome të gjetheve më shumë ka : b) Epidermën e poshtme.
43. Gjatë fotosintezës energjia diellore :b)’deponohet’ ☼
44. Transpiracioni zvoglohet : a)Koha e qetë dhe c)Kur nuk ka uje te mjaftueshem.
45. Algat janë bimë te thjeshta pa organe te formuara ; dhe I ndajmë njëqelizore dhe shumëqelizore.
46. Myshqet janë : c) ‘bimë pa organe të formuara dhe ind percues
47. Viruset janë : c) ‘të gjalla dhe jo të gjalla’ 1
48. Bakteria që I prish ëmbëlsirat quhet ‘ Sallmonella ‘
49. Bimë halore-gjethmbajtse : ‘Bredhi I Dallgasit,molika,tisi,omorika etj.
50. Lulet e bimve farëzhveshura quhen : ‘boça’
51.I quajme bimë monokotiledone sepse kanë a)’Një gjeth faror
52. I quajmë bimë dikotiledone sepse kanë b) ‘ Dy gjethe farore
53.Faza e pare e zhvillimit të embrionit në bimë të re quhet c) ‘Mugullim …
54. 3 shtresat e lëkurës janë : Epiderma ,Derma,Indi Nënlëkundorë
55. Mbështjellsi trupor te butakët quhet ‘Manteli’
56. Sistemi I organeve te qarkullimit te gjakut perbehet nga : Zemra,Enët e gjakut dhe Gjaku
57. Sistemi nervor te shtazet per her te pare eshte paraqitur tek ‘Hidra’ I quajtur ‘ Sis. Nervor rrjetor’
58. Shtaza e cila ka pervec lukthit edhe plancin është : c)lopa
59. Nga shtazët që fluturojnë gjitar është : c)Lakuriqi
60. Prokariota janë ato qeliza që u mungon : b)berthama
61. Organeli qelizor që paraqet rezervar te proteinave eshte : c)Ribozomet
62. Ne organelet e permendura e hasim vetëm te qeliza bimore : a)Klorofili.
63. Organi I cili nuk I takon organeve digjestive (tretjes) është : c)Laringu .
64. Pigmenti që permban gjaku-hemoglobina në vete përmban : d) Hekur.
65. Enët e gjakut që nxjerrin gjakun nga zemra quhen : d) Arterie
66. Nga shtazët kane system të hapur të gjakut : b) Butakët
67. Fotografi ne forme te mozaikut shohin : b)insekte.
68. Ne trupin e organizmave gjendet sasi me e madhe e c)ujit
69. Organet e tajittjes te skrraja e shiut quhen ; a)nefride
70. Ndryshimet qe ndodhin ne gjenet e kromozomeve quhen : c)Mutacione.
71.RRugët e frrymarrjes në mushkri perfundojne verbërisht ne : c)qeset ajrore .
72.Skenca e cila I studion lidhjet farefisnore mes shtazve quhet a)filogjenia.
73.Grupa e organizmave qe perfshine më shumë gjini quhet b)familja.
74.Elementet qe bejne pjese ne perberjen e limfës janë : ‘qelizat e bardha te gjakut.’
75.Zberthimi I materieve ushqyese ne mitokondre me pjesmarrjen e O2 quhet d)’frrymarje qelizore ‘
76.Sistemin nervor shkallëzor e hasim te : a)skrrajat unazore
77.Nga pjest e poshtshenuar nuk eshte organ qelizor,por I berthames : b) ‘Kromozomi’
78.Sipas menyres si e fitojn bimet energjinë,bëjnë pjese ne gr : c)autotrof.
79.Ekuariota jane ata organizma qe ne qelizat e tyre kan : b)bërthama.
80.Funksioni I veshkës është që të marrë pjesë në a)barazpeshën e ujit.
81.Organizmi I njeriut perbëhet nga dy lloje qelizash: 1.qeliza somatike (trupore), 2.gjinore(seksuale).
82. Qelizat ndahen (shumohen) në dy mënyra : Mitozë dhe Mejozë
83.Sistemin lokomotor e ndertojne : ‘eshtrat dhe muskujt ‘
84.Pjesa që e lidhë muskulin me ashtin quhet ‘Tetivë’
85.Muskulaturën e trupit të njeriut e ndërtojnë muskujt : ‘Tërthorovijor,të Lëmuar dhe të Zemrës ‘
86.Mëlçinë e quajmë laborator I organizmit sepse : ‘Prodhon vrerin,neutralizon materiet helmuese,mban gjak rezerv etj.
87.Qelizat që notojnë në plazmën e gjakut janë :
1.Eritrocite (të kuqe),
2.Leukocite(të bardha),
3.Trombocite (pllakëzat e gjakut)
88.Zemra te njeriu I rritur në minutë rreh : 70 herë
89.Infrakti ndodh kur ‘Mbyllet ndonjë enë e gjakut që I furnizon muskujt e zemrës me gjakë.
90.Tranfuzioni është :’dhënia e gjakut nga një njeri ne tjetrin’ , grupet: A,B,AB,O
91.Gjatë mekanizmit të frrymarjes dallojmë dy procese :’Frrymëmarrjen dhe Frrymënxjerrjen’.
92.Qeliza nervore ka cilesi qe nuk I kane qelizat tjera : ‘Ngacmueshmeria dhe Percueshmeria ‘.
93.Pjesët e sistemit nervor vegjetativ jane: ‘Simpatike dhe Parasimpatike ‘
94.Trashjen ose ngjizjen e gjakut e quajmë: ‘Koagolim’ atë e bëjnë ‘Trombocitet’
95.Truri përbëhet nga 5 pjesë :’1.truri madh,2.ndërmjet truri,3.truri mesëm,4.truri vogel,5.arçi
96.Qendrat associative(veprimtarit e larta psikike) gjenden në ‘Koren e trurit të madhë siç janë veprimtaria : të folurit, të menduarit, të logjikuarit etj.
97.Nga pohimet e mëposhtme nuk i pergjigjet teorisë se evulicionit biologjik të njeriut :Njeriu është zhvilluar shum shpejt papritmas.
98.Nga llojet e drunjve ndërtues në biomin e tajgës janë :Hormoqi dhe Bredhi
99.Organizimi ekologjik nivelet sipas rradhës :
a)Njesia;
b)Popullacioni;
c)Biocenoza;
d)Ekosistemi;
e)Biomi;
f)Biosfera
100.Këpurdhat jan te rendsishme per ruajtjen e ekosistemeve toksore.Veqoria qe nuk i takon :prodhojnë oksigjen (O2)
101.Në një kilometer katror gjenden 1000 njësi te minjëve të fushës.Ekologët mund të llogarisin nga kto të dhëna :Dendsinë e minjve’.
102.Antarët e ktij zinxhiri ushqimorë (shqiponja,gjethet e bimve,riqell bulli,urithi,laraska,karkaleci) Rradhiten kështu :
a)gjethet e bimve;
b)karkaleci;
c)urithi;
d)laraska;
e)shqiponja;
f)riqell bulli.
103.Vërteto:
a)Ndërtimi I shuplakës së dorës është e ngjajshme mes majmunit dhe njerit ( Saktë).
b)Lartësia mbidetare është faktorë klimatikë : (Saktë).
c)Biosfera është system I mbyllur ku material dhe energjia rrjedh panderprerë:(Saktë).
d)Ballanc ekologjik kemi atëher kur mungojn dekompozitort(zbërthysit) : (Pasaktë).
e)Zëvendsimi gradual I nje ekosistemi me nje tjeter quhet suksesion ekologjik : (Saktë).
104.Si shkaktarë të migrimeve konsiderohen : ‘Ndrrimi kushteve klimatike,kerkimi I ushqimit etk
105.Në zingjirin ushqimorë prodhues të energjisë janë : a)’Bimët’..
106.Pyjet e përziera të ahut dhe lisit janë shembull I : b)’Biocenozës’
107.Gjate 24 h biocenoza aktivisht ndryshon disa shtaze jane active naten e disa ditën p.sh Hutu malit,iriqi ,vidra molca,dhelpra,lakuriqi,maca etj.
Te gjitha kto lloje I takojne kurrizorve vetem nje lloj I takon :Molca—pakurrizorve
108.Biomet toksore jane te shperndare sipas zonave klimatike . Lidhjet me biomet e caktura me veqorit qe I pergjigjen janë :
a)TUNDRA - Biom me vegjetacion të shkurt gjate verës,karakterizohet me bime te rralla te gjelbra.
b)TAJGA - Perfaqsojn kompleksin më të madh pyjor në hemisferën veriore në të cilën rriten halorët.
c)STEPA - Perfshijne bashksit bimore te ulta barishtore ne pjesët kontinentale.
d)Pyjet gjethrense - Biom me bimë të rralla që janë të përshtatur thatsirave të mëdha, mungesës së ujit dhe ndryshimeve te medha te temperaturave.
e)Pyjet gjethrenese - Jane te shperndara ne dy brezat e mesem te hemisferave te gjelberta-Makia
Drujt kryesisht kanë gjethe pllakore te gjëra.
f)shkretirat - Ky biom karakterizohet me bimë livore me gjethe te gjelbra të cilat i rezitojn thatsirave.
g)Pyjet tropikale - Tipi më I nderlikuar i kosistemit tokësore,karakterizohet me llojshmëri të madhe…
2. Bima per te prodhuar ushqimin nga ajri thithë ‘Dioksidin e karbonit
3. Insektet marrin frymë me Trake .
4. Bimët marrin frymë me stome-gojëza.
5. Pjesët themelore të qelizës bimore jane :Membrana,citoplazma,bërthama,plastidet.
6. Përbërsit kryesor te ushqimit jane :sheqernat,albuminat-proteinat,vitaminat.
7. Organizmat qe marrin ushqimin e gatshem jane organizmat Heterotrof.
8. Sipas te ushqyerit shtazet I ndajme net re grupe :barngrënës,mishngrënës,gjithckangrenes
9. Bimët për frymarrje :a)Marrin oksigjen ,lirojne dioksidin e karbonit)
10. Shkenca qe I studion shtazët quhet ‘zoologji’.
11. Mbeshtjellsi qelizor quhet ‘Membrana’ , kurse organeli qendror qe dirigjon me punen e organeleve te tjera quhet ‘Bërthamë’
12. Qelizën nuk mund ta shohim me sy por me ‘mikroskop’,I pari qelizat I vërejti ‘ Robert Hooku’
13. Pesë mbretrit e botës së gjallë janë : ‘mbretria bakterieve, parashtazoreve dhe algave, këpurdhave , e bimëve dhe shtazëve ‘ .
14. Organizma shume qelizore I quajmë ato organizma ‘ Që jane të ndërtuara nga shumë qeliza ‘
15. Biologjia eshte skencë ‘Natyrore ‘ e cila ajo studion ‘ Organizmat e gjalla ‘
16. Mikroorganizmat janë organizma të vegjël që I shohim vetem me mikroskopp.
17. Shkenca që I studion bimët quhet ‘Botanika ‘
18. Nëse qelizës ia hjekim bërthamën atëherë ajo ‘ Vdes’.
19. Prodhuesit vendosen në ‘Nivelin e Parë’
20. Sa I takon të ushqyerit në natyrë organizmat e fundit janë ‘Zbërthyesit ‘
21. I quajmë organizma Autotrof pasi që vet e prodhojn ushqimin dhe d.m.th autos=vet, trofos=ushqim
22. Albuminat në vete përmbajnë : b)Materie ndërtimore
23. Ushqimi që e konsumojmë duhet te permbaje : a)Albumina me pak yndyrë dhe sheqer .
24. Mbështjellsi ajror I tokës quhet : ‘Atmosferë.
25. Gjitarët e ujit si balena,delfini,foka marrin frymë me : a)Mushkri .
26. Gjaku në veshkë b) ‘Pastrohet nga materiet helmuese ‘
27. Sheqernat organizmit u japin : b)Energji.
28. Bashkimi I dy qelizave gjinore quhet ‘Pllenim ose Fekondim ‘
29. Organizmat shtazore ushqehen : c)Me ushqim të gatshëm
30. Peshkaqeni e di se në afërsi të tijë noton shtazë e lënduar ‘Duke e ndjerë erën e gjakut (në disa km largësi ) …
31. 3 llojet e rrënjëve të trashashura janë : Boshtore,repore,tuberore.
32. Transpiracioni është ‘ Lëshimi I ujit nga bima në formë të avullit .
33. Pllenim apo fekondim quajmë ‘Bashkimi I qelizës mashkullore (spermatozoidit) me qelizën femrore-vezë
34. Llojet e indeve bimore janë : indi sipërfaqësor,themelor,mekanik,krijues etj.
35. Materiet e nevojshme per fotosintezë jane : ‘ Dioksidi karbonit, uji dhe kriprat minerale,drita diellit dhe plastidet.
36. Organi mashkullore I Lules quhet ‘Theku ‘
37. Organi femëror I lules quhet ‘ Pistili ‘
38. Në grupin e bimëve pa fara bëjnë pjesë : ‘Myshqet dhe fierët’
39. Materie organike janë ato materie që :b) kanë energji të deponuar.
40. Rrënja zhvillohet nga :c) ‘rrënjëza e embrionit ☺
41. Funksioni I biskut është c) ’të përcojnë ujin dhe mineralet deri ne gjethe’
42. Stome të gjetheve më shumë ka : b) Epidermën e poshtme.
43. Gjatë fotosintezës energjia diellore :b)’deponohet’ ☼
44. Transpiracioni zvoglohet : a)Koha e qetë dhe c)Kur nuk ka uje te mjaftueshem.
45. Algat janë bimë te thjeshta pa organe te formuara ; dhe I ndajmë njëqelizore dhe shumëqelizore.
46. Myshqet janë : c) ‘bimë pa organe të formuara dhe ind percues
47. Viruset janë : c) ‘të gjalla dhe jo të gjalla’ 1
48. Bakteria që I prish ëmbëlsirat quhet ‘ Sallmonella ‘
49. Bimë halore-gjethmbajtse : ‘Bredhi I Dallgasit,molika,tisi,omorika etj.
50. Lulet e bimve farëzhveshura quhen : ‘boça’
51.I quajme bimë monokotiledone sepse kanë a)’Një gjeth faror
52. I quajmë bimë dikotiledone sepse kanë b) ‘ Dy gjethe farore
53.Faza e pare e zhvillimit të embrionit në bimë të re quhet c) ‘Mugullim …
54. 3 shtresat e lëkurës janë : Epiderma ,Derma,Indi Nënlëkundorë
55. Mbështjellsi trupor te butakët quhet ‘Manteli’
56. Sistemi I organeve te qarkullimit te gjakut perbehet nga : Zemra,Enët e gjakut dhe Gjaku
57. Sistemi nervor te shtazet per her te pare eshte paraqitur tek ‘Hidra’ I quajtur ‘ Sis. Nervor rrjetor’
58. Shtaza e cila ka pervec lukthit edhe plancin është : c)lopa
59. Nga shtazët që fluturojnë gjitar është : c)Lakuriqi
60. Prokariota janë ato qeliza që u mungon : b)berthama
61. Organeli qelizor që paraqet rezervar te proteinave eshte : c)Ribozomet
62. Ne organelet e permendura e hasim vetëm te qeliza bimore : a)Klorofili.
63. Organi I cili nuk I takon organeve digjestive (tretjes) është : c)Laringu .
64. Pigmenti që permban gjaku-hemoglobina në vete përmban : d) Hekur.
65. Enët e gjakut që nxjerrin gjakun nga zemra quhen : d) Arterie
66. Nga shtazët kane system të hapur të gjakut : b) Butakët
67. Fotografi ne forme te mozaikut shohin : b)insekte.
68. Ne trupin e organizmave gjendet sasi me e madhe e c)ujit
69. Organet e tajittjes te skrraja e shiut quhen ; a)nefride
70. Ndryshimet qe ndodhin ne gjenet e kromozomeve quhen : c)Mutacione.
71.RRugët e frrymarrjes në mushkri perfundojne verbërisht ne : c)qeset ajrore .
72.Skenca e cila I studion lidhjet farefisnore mes shtazve quhet a)filogjenia.
73.Grupa e organizmave qe perfshine më shumë gjini quhet b)familja.
74.Elementet qe bejne pjese ne perberjen e limfës janë : ‘qelizat e bardha te gjakut.’
75.Zberthimi I materieve ushqyese ne mitokondre me pjesmarrjen e O2 quhet d)’frrymarje qelizore ‘
76.Sistemin nervor shkallëzor e hasim te : a)skrrajat unazore
77.Nga pjest e poshtshenuar nuk eshte organ qelizor,por I berthames : b) ‘Kromozomi’
78.Sipas menyres si e fitojn bimet energjinë,bëjnë pjese ne gr : c)autotrof.
79.Ekuariota jane ata organizma qe ne qelizat e tyre kan : b)bërthama.
80.Funksioni I veshkës është që të marrë pjesë në a)barazpeshën e ujit.
81.Organizmi I njeriut perbëhet nga dy lloje qelizash: 1.qeliza somatike (trupore), 2.gjinore(seksuale).
82. Qelizat ndahen (shumohen) në dy mënyra : Mitozë dhe Mejozë
83.Sistemin lokomotor e ndertojne : ‘eshtrat dhe muskujt ‘
84.Pjesa që e lidhë muskulin me ashtin quhet ‘Tetivë’
85.Muskulaturën e trupit të njeriut e ndërtojnë muskujt : ‘Tërthorovijor,të Lëmuar dhe të Zemrës ‘
86.Mëlçinë e quajmë laborator I organizmit sepse : ‘Prodhon vrerin,neutralizon materiet helmuese,mban gjak rezerv etj.
87.Qelizat që notojnë në plazmën e gjakut janë :
1.Eritrocite (të kuqe),
2.Leukocite(të bardha),
3.Trombocite (pllakëzat e gjakut)
88.Zemra te njeriu I rritur në minutë rreh : 70 herë
89.Infrakti ndodh kur ‘Mbyllet ndonjë enë e gjakut që I furnizon muskujt e zemrës me gjakë.
90.Tranfuzioni është :’dhënia e gjakut nga një njeri ne tjetrin’ , grupet: A,B,AB,O
91.Gjatë mekanizmit të frrymarjes dallojmë dy procese :’Frrymëmarrjen dhe Frrymënxjerrjen’.
92.Qeliza nervore ka cilesi qe nuk I kane qelizat tjera : ‘Ngacmueshmeria dhe Percueshmeria ‘.
93.Pjesët e sistemit nervor vegjetativ jane: ‘Simpatike dhe Parasimpatike ‘
94.Trashjen ose ngjizjen e gjakut e quajmë: ‘Koagolim’ atë e bëjnë ‘Trombocitet’
95.Truri përbëhet nga 5 pjesë :’1.truri madh,2.ndërmjet truri,3.truri mesëm,4.truri vogel,5.arçi
96.Qendrat associative(veprimtarit e larta psikike) gjenden në ‘Koren e trurit të madhë siç janë veprimtaria : të folurit, të menduarit, të logjikuarit etj.
97.Nga pohimet e mëposhtme nuk i pergjigjet teorisë se evulicionit biologjik të njeriut :Njeriu është zhvilluar shum shpejt papritmas.
98.Nga llojet e drunjve ndërtues në biomin e tajgës janë :Hormoqi dhe Bredhi
99.Organizimi ekologjik nivelet sipas rradhës :
a)Njesia;
b)Popullacioni;
c)Biocenoza;
d)Ekosistemi;
e)Biomi;
f)Biosfera
100.Këpurdhat jan te rendsishme per ruajtjen e ekosistemeve toksore.Veqoria qe nuk i takon :prodhojnë oksigjen (O2)
101.Në një kilometer katror gjenden 1000 njësi te minjëve të fushës.Ekologët mund të llogarisin nga kto të dhëna :Dendsinë e minjve’.
102.Antarët e ktij zinxhiri ushqimorë (shqiponja,gjethet e bimve,riqell bulli,urithi,laraska,karkaleci) Rradhiten kështu :
a)gjethet e bimve;
b)karkaleci;
c)urithi;
d)laraska;
e)shqiponja;
f)riqell bulli.
103.Vërteto:
a)Ndërtimi I shuplakës së dorës është e ngjajshme mes majmunit dhe njerit ( Saktë).
b)Lartësia mbidetare është faktorë klimatikë : (Saktë).
c)Biosfera është system I mbyllur ku material dhe energjia rrjedh panderprerë:(Saktë).
d)Ballanc ekologjik kemi atëher kur mungojn dekompozitort(zbërthysit) : (Pasaktë).
e)Zëvendsimi gradual I nje ekosistemi me nje tjeter quhet suksesion ekologjik : (Saktë).
104.Si shkaktarë të migrimeve konsiderohen : ‘Ndrrimi kushteve klimatike,kerkimi I ushqimit etk
105.Në zingjirin ushqimorë prodhues të energjisë janë : a)’Bimët’..
106.Pyjet e përziera të ahut dhe lisit janë shembull I : b)’Biocenozës’
107.Gjate 24 h biocenoza aktivisht ndryshon disa shtaze jane active naten e disa ditën p.sh Hutu malit,iriqi ,vidra molca,dhelpra,lakuriqi,maca etj.
Te gjitha kto lloje I takojne kurrizorve vetem nje lloj I takon :Molca—pakurrizorve
108.Biomet toksore jane te shperndare sipas zonave klimatike . Lidhjet me biomet e caktura me veqorit qe I pergjigjen janë :
a)TUNDRA - Biom me vegjetacion të shkurt gjate verës,karakterizohet me bime te rralla te gjelbra.
b)TAJGA - Perfaqsojn kompleksin më të madh pyjor në hemisferën veriore në të cilën rriten halorët.
c)STEPA - Perfshijne bashksit bimore te ulta barishtore ne pjesët kontinentale.
d)Pyjet gjethrense - Biom me bimë të rralla që janë të përshtatur thatsirave të mëdha, mungesës së ujit dhe ndryshimeve te medha te temperaturave.
e)Pyjet gjethrenese - Jane te shperndara ne dy brezat e mesem te hemisferave te gjelberta-Makia
Drujt kryesisht kanë gjethe pllakore te gjëra.
f)shkretirat - Ky biom karakterizohet me bimë livore me gjethe te gjelbra të cilat i rezitojn thatsirave.
g)Pyjet tropikale - Tipi më I nderlikuar i kosistemit tokësore,karakterizohet me llojshmëri të madhe…